Şizofreni Hastalığı

Şizofreni

Şizofreni; kişinin düşüncesini, hareketlerini, duygularını ifade şeklini, gerçeği algılamasını çarpıtan ve kişinin diğerleriyle ilişkilerini bozan, nöronlar arasında iletişim sorunları yaşatan ve hormonların normal çalışmaması sonucunda ortaya çıkan önemli bir beyinsel rahatsızlıktır. Şizofreni ile yaşamak zorunda olan kişiler, her türlü sosyal ilişkide zorluk yaşarlar. Bazı uzmanlar, aksini iddia etse de şizofreni, bölünmüş kişilik olarak basitçe tanımlandırılamaz. Hastalar, psikozun etkisiyle, zaman, mekân, doğru, yanlış algısını kaybederler. İleri durumlar gerçeklikle de bağlantı da kopar. Bilinmeyen sesler ve görüntüler hastaları şoka sokabilir. Bazı hastalar, yaşamını ikame edecek seviyede problemle başa çıkarken, başı kişiler çok da ağır semptomlar yaşar. Ani kişilik değişimleri ise psikolojik epizot olarak adlandırılır.

Türleri

Paranoid şizofreni:

Paranoid şizofreni hastaları takip edildikleri, cezalandırıldıkları, kendileri hakkında sürekli komplo kurulduğuna inanırlar. Bu tür hastaların sosyal ilişkiler kurması çok zordur.

Hebefrenik Şizofreni:

Hebefrenik şizofreni hastaları, tutarsızlıklarıyla tanınırlar. Hareketleri, dışarıdan safça ve soğukça görülür. Normal günlük işleri yapma becerileri bile son derece kısıtlıdır. Bu nedenle, sürekli bakıma ihtiyaç duyabilirler.

Katatonik Şizofreni:

Katatonik şizofreni hastaları genelde hareketsizdir ve dışarıdan gelen hiçbir uyarıya tepki vermezler. Ya bir hareketi saatler boyunca sürekli tekrarlar ya da hiç hareket etmezler. Kuşlara benzer bir şekilde aynı cümleyi yüzlerce kez tekrarlayabilirler. 

Şizofreni Belirtileri

Şizofreni hastalarını tanımlamak için pek çok semptom vardır. En yaygın şizofreni belirtileri üç grupta toplanır: pozitif belirtiler, dezorganize belirtiler ve negatif belirtiler.

Pozitif belirtiler:

Burada hata, pozitifin olumlu anlamda düşünülmesidir. Oysa durum çok daha vahimdir. Bu kişiler, saldırganlık gösterebilirler ve var olmayan şeyleri görüp, duyabilirler. “

Delüzyonlar: 

Gerçeğe dayanmayan, gerçeğe dayalı bilgilerle izah edilse bile kişinin dediğim dedik tavrını sürdürdüğü semptomlar. Kötülüğün somutlaşmış halinin veya tam tersi Yaratıcı'nın kulaklarına fısıldadığını ve onları bazı şeyler yapmaya teşvik ettiklerine inanırlar. 

Halüsinasyonlar:

Delüzyonla ile çok karıştırılsalar da, halüsinasyonlar fiziksel temellidir. Birisinin kendilerini dokunduğunu, ağzılarında garip tatlar bulunduğunu iddia edebilir. Hatta var olmayan kişileri taciz dahi edebilirler.

Dezorganize belirtiler:
Bu belirtiler kişinin makul düşünme ve gerekli reaksiyon verme becerisinin olmamasını kapsar. Dezorganize semptomlara örnek olarak; kişinin iletişim kurmasını ve konuşmadan bağımsız ve anlamsız cümleler kurması gösterilebilir. Düşünceler arasında hızlı değişimler de olsa da, bireyin fiziksel hareketleri son derece yavaştır:

Negatif belirtiler:

Negatif kelimesi şizofreni hastalarındaki belirli normal davranışların eksikliğini yansıtır. Negatif semptomlar, tedavi edilmesi en güç belirtiler arasındadır. Pozitif semptomlar belli derecede tedavi edilebilirken, negatif semptomların tedavi şansı azdır.

Kişiler ailelerinden ve sevdiklerin uzaklaşır, motive olamaz, düşük enerjileri nedeniyle çok ağır hareket eder, temizlik alışkanlıkları yok denecek kadar azdır ve uzun süre katatonik (aynı pozisyonda sürekli hareketsizlik) durumda kalabilirler. Yaşamda zevk alma ihtimalleri son derece düşüktür.

Şizofreni nedenleri

Şizofrenin nedenleri tam anlamıyla keşfedilmemiştir. tahmini gerekçeler arasında olasılığı en yüksek olanlar genetik temellidir. Ailede şizofreni vakası görüldüyse, çocukta görülme olasılığı da yüksektir. Hastalarda dopamin, endorfin,, seratoninin az salgılanması diğer bir nedendir. Elbette olumsuz çevresel faktörler, insan ilişkilerindeki sorunlar da şizofreniyi tetikleyebilir. Şizofreni, sıkça 20 ile 30 yaş arasındaki bvireylerde görülür. Önceki ve sonraki yaşlarda risk düşer.

Şizofreni Tedavisi

İlaç tedavisi: Şizofreni tedavisinde kullanılan ilaçlara antipsikotikler denir. Bu ilaçlar şizofreniyi ortadan kaldırmaz, ancak semptonları giderebilir. Uzun yıllardan beri kullanılan ilaçlar; Thorazine, Prolixin, Haldol, Navane, Stelazine, Trilafon, Largacytil, Mellaril, yeni ilaçlar ise; Abilify, Clozaril, Geodon, Invega, Risperdal, Saphris, Seroquel ve Zyprexa’dır .Bu ilaçlar yaşam kalitesini bir nebze yükseltir. Psikoterapi ise teşhis sırasında yardımcı olsa da, tedavi de çok büyük pay sahibi değildir. Psikoterapi daha ziyade hasta yakınlarına uygulanması gereken bir olgudur. Böylece, yakınlar, neyle karşılaşacaklarını ve nasıl önlem alacaklarını öğrenirler.